دندان عقل یکی از چهار دندان دائمی در بزرگسالان است که در چهار گوشه انتهایی دهان در قسمت بالا و پایین واقع شده است. این دندان ها در بیشتر افراد در اوایل بیست سالگی ظاهر می شوند و معمولا نیاز است که کشیده شوند.
این دندان ها از آن جایی دندان عقل نامیده می شوند که در دوران بلوغ رشد می کنند و در می آیند. گاهی ممکن است نیازی به کشیدن دندان عقل نباشد، اما گاهی دندان عقل می تواند مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند، از جمله: مشکلات جویدن و یا پوسیدگی دندان.
با رشد دندان های عقل، موارد زیر توسط دندانپزشک بررسی خواهد شد:
- اگر دندان عقل در پوزیشن صحیح نباشد، باعث گیر افتادن مواد غذایی در این ناحیه خواهد شد. که نتیجه آن، تجمع باکتری ها و تشکیل جرم می باشد.
- اگر دندان عقل به خوبی رشد نکند، مسواک زدن فضای ما بین این دندان و دندان های مجاور سخت خواهد شد.
- عدم رشد کامل دندان عقل می تواند باعث ورود باکتری ها به لثه و بروز عفونت شود. که نتیجه آن درد، تورم و سفت شدن فک خواهد بود.
- اگر فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود نداشته باشد، به دندان های مجاور فشار وارد می کند و به آن ها آسیب می زند.
فیلم نحوه جراحی دندان عقل را مشاهده کنید:
از کجا بفهیمم نیاز به جراحی دندان عقل می باشد؟
توصیه می شود سالی دو بار به دندانپزشک مراجعه شود تا روند رشد و هم چنین وضعیت سلامت دندان ها بررسی شود. در صورتی که بحث معاینه دندان عقل باشد، تست تصویربرداری اشعه ایکس نیز انجام خواهد شد.
معمولا جراحی دندان عقل در موارد زیر توصیه می شود:
- آسیب دندان های سالم اطراف دندان عقل
- احتمال گیر کردن دندان به دلیل نبود فضای کافی
- احتمال بروز عفونت
- کیست و یا تومور
در آوردن دندان عقل از بروز مشکلات بعدی در آینده پیشگیری می کند. با این که سخت است بخواهیم در خصوص احتمال بروز عوارض در آینده صحبت کنیم، اما جراحی دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته مزایای را به همراه دارد، که به آن ها اشاره می کنیم:
- اگر فضای کافی برای دندان وجود نداشته باشد، دندان به تدریج خراب می شود چرا که تمیز کردن و مسواک زدن به سختی انجام خواهد شد.
- احتمال بروز عوارض ناشی از وجود دندان عقل در افراد جوان کمتر است.
- ممکن است انجام این جراحی در سن های بالا، کمی سخت تر باشد.
آمادگی قبل از جراحی دندان عقل
در بسیاری از موارد، زمانی که صحبت از جراحی دندان عقل می شود، افراد نگران این مساله هستند که قبل از جراحی چه باید کنند؟ در ابتدا و در طول جلسات مشاوره، این مورد بررسی می شود که آیا جراحی دندان عقل برای شما مناسب است یا خیر.
مواردی از قبیل: تعداد دندان هایی که باید جراحی شوند، نوع بی حسی، مدت زمان جراحی نیز مشخص خواهند شد.
در بیشتر موارد، جراحی دندان عقل به صورت سرپایی انجام می شود و بیمار می تواند همان روز به منزل برگردد.
توصیه می شود فردی از دوستان روز جراحی، بیمار را همراهی کند. اگر مصرف دارویی برای بیمار در نظر گرفته می شود، حتما باید به موقع مصرف شود.
نوع بی حسی و یا بیهوشی با توجه به سطح راحتی بیمار در نظر گرفته می شود که عبارت است از:
- بی حسی موضعی، که ماده بی حسی به ناحیه ای که دندان باید جراحی شود، تزریق می شود. قبل از تزریق، از ماده بی حسی نیز استفاده خواهد شد. بیمار در طول جراحی کاملا هوشیار است و گاها ممکن است برخی حرکات را احساس کند، اما هیچ گونه دردی احساس نخواهد شد.
- بی حسی با داروی مسکن، که ماده بی حسی از راه وریدی به بیمار تزریق می شود. بیمار در طول جراحی خواب است و دردی را احساس نخواهد کرد. لثه نیز، با ماده بی حسی، بی حس خواهد شد.
- بیهوشی عمومی، که داروی بیهوشی به جای تزریق، استنشاق خواهد شد. در طول جراحی، مواردی مانند تنفس، درجه حرات بدن، ضربان قلب و فشار خون نیز بررسی خواهد شد.
جراحی دندان عقل
ابتدا برشی بر روی خط لثه زده می شود تا دسترسی به دندان و استخوان های زیرین حاصل گردد. هر گونه استخوانی که دسترسی به دندان را مسدود کرده باشد، باید برداشته شود. دندان درآورده می شود و هر گونه مواد زائد اطراف دندان، خط لثه و یا استخوان نیز باید پاکسازی شود.
سپس، برش ها بخیه زده می شوند. گاز استریلی بر روی ناحیه قرار می گیرد تا جلوی خونریزی گرفته شود و کمکی شود به تسریع روند انعقاد خون.
چه اقدامات و مراقبت هایی بعد از جراحی دندان عقل نیاز است؟
بایدهای بعد از جراحی دندان عقل
- رعایت نکات گفته شده از سوی پزشک. به دلیل وجود زخم در دهان، مهم است بیمار تمام نکات را رعایت کند، تا زخم سریع تر بهبود یابد و از بروز عوارض احتمالی نیز پیشگیری به عمل آید.
- استراحت در منزل بعد از جراحی. توجه داشته باشید بعد از جراحی باید از انجام فعالیت های شدید بدنی به مدت یک هفته خودداری شود، تا در این بازه زمانی، زخم به طور کامل بهبود یابد.
- دو تا سه روز بعد از جراحی، بیمار باید رژیم غذایی نرم داشته باشد.
- در صورت بروز درد می توان داروهای تجویز شده از سوی پزشک مانند استامینوفن مصرف کرد. استفاده از کمپرس یخ نیز می تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند.
- توصیه می شود دهان با آب نمک ولرم شست و شو داده شود. این کار بهتر است بعد از هر وعده غذایی، هر چند ساعت یک بار و به مدت یک هفته انجام شود.
نبایدهای بعد از جراحی دندان عقل
- از خوردن مواد قندی، کافئین و مشروبات الکلی تا چند روز بعد از جراحی باید خودداری شود. در مقابل، نوشیدن آب و مایعات توصیه می شود.
- از خوردن مواد غذایی ادویه دار باید خودداری شود.
- تا چند روز بعد از جراحی، ناحیه مورد نظر نباید مسواک زده شود.
- استعمال دخانیات ممنوع است، چرا که باعث به تاخیر افتادن روند بهبودی می شود و احتمال بروز عوارض مانند عفونت نیز بیشتر خواهد شد.
سخن آخر
جراحی دندان عقل، همان طور که از نامش پیداست با کشیدن و در آوردن دندان عقل همراه است. در بیشتر افراد، این دندان می تواند مشکلاتی را برای دندان های ایجاد کند و معمولا هنگام رشد، فشاری را به دندان های مجاور خود وارد خواهد کرد.
هدف اصلی از انجام این جراحی، پیشگیری از بروز عوارض در آینده می باشد.
پزشک با بررسی و معاینه دندان ها به این نتیجه می رسد که آیا این جراحی برای شما مناسب می باشد یا خیر. مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل نکته بسیار مهمی است که باید طبق دستورات پزشک رعایت شود.
