عفونت لثه یک حالت التهابی است که در نتیجه تراکم پلاک دندانی و ترسیم لثه رخ میدهد و میتواند به تخریب بافت حاکم بر دندان و لثه منجر شود. عفونت لثه میتواند به مشکلاتی مانند خونریزی لثه، عدم راحتی در جویدن غذا و حتی افزایش خطر بروز بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی-عروقی مرتبط باشد. هدف این مقاله بررسی عوامل عفونت لثه و تأثیرات آن بر سلامت دهان است.
عفونت لثه چیست؟
همانطور که گفته شد عفونت لثه یک حالت التهابی است که در لثهها و بافتهای پشتی دندانها ایجاد میشود. این عفونت معمولاً ناشی از تراکم پلاک دندانی است. با ادامه عفونت، بافتهای پشتی دندانها تخریب میشوند و ممکن است منجر به ایجاد جیوب عمیق در لثه و تخریب استخوان پایه دندان شود.
علل عفونت لثه
عللی که میتوانند به عفونت لثه منجر شوند عبارتند از:
تراکم پلاک دندانی
تراکم پلاک دندانی به تجمع لایهای از باکتریها، رسوبات مینایی و مواد غذایی روی سطح دندانها اطلاق میشود. این لایه که به عنوان پلاک دندانی شناخته میشود، رنگ سفید یا زرد بوده و به لطف تجمع باکتریها با گذر زمان به رنگ قهوهای تیره یا سیاه میشود.
پلاک دندانی در صورتی که به طور منظم و کامل از روی سطح دندانها تمیز نشود، به تدریج تراکم کرده و میتواند به مشکلات جدی در دهان و دندانها منجر شود. تراکم پلاک دندانی میتواند عوارض و مشکلات زیر را ایجاد کند:
- التهاب لثه: پلاک دندانی حاوی باکتریهاست و تجمع آنها باعث التهاب لثه میشود. التهاب لثه با علائمی مانند خونریزی، التهاب و تورم لثه، قرمزی و حساسیت لثه همراه است.
- پریودنتیت: در صورت عدم برطرف کردن پلاک دندانی، التهاب لثه ممکن است به پریودنتیت یا عفونت لثه منجر شود. پریودنتیت باعث تخریب بافتهای پشتی دندان و استخوان پایه میشود و میتواند به کاهش استحکام دندانها و حتی ریزش دندان منجر شود.
- تسکین دهانی: پلاک دندانی میتواند باعث تشکیل رسوبات مینایی روی سطح دندانها شود. این رسوبات میتوانند باعث ایجاد حساسیت دندان، تغییر رنگ دندان و افزایش خطر بروز تسکین دهانی شوند.
- بدبوی دهان: باکتریهای موجود در پلاک دندانی میتوانند مواد غذایی را تجزیه کنند و باعث بوی بد دهان شوند.
عوامل سیستمیک
عوامل سیستمیک میتوانند نقش مهمی در ابتلا به عفونت لثه داشته باشند. برخی از این عوامل سیستمیک عبارتند از:
- بیماریهای مزمن: بیماریهایی مانند دیابت، بیماری قلبی، سیستم ایمنی ضعیف و بیماریهای التهابی مزمن میتوانند خطر ابتلا به عفونت لثه را افزایش دهند. افرادی که با بیماریهای مزمن مبارزه میکنند، معمولاً دارای سیستم ایمنی ضعیفتری هستند و این باعث میشود که بدن به خوبی نتواند با عفونتها مبارزه کند.
- داروها: مصرف برخی داروها میتواند ریسک ابتلا به عفونت لثه را افزایش دهد. به طور مثال، داروهایی که بر روی سیستم ایمنی تأثیر میگذارند و آن را ضعیف میکنند، میتوانند باعث افزایش خطر عفونت لثه شوند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند افراد بیماریهای ایمنیساز مانند AIDS، سرطان در مراحل پیشرفته، به طور کلی حساسیت بیشتری نسبت به عفونت لثه دارند.
- عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به دلیل وجود عوامل ژنتیکی، از جمله ساختار لثه و سیستم ایمنی، به طور طبیعی در برابر عفونت لثه حساسیت بیشتری دارند.
- سن: با پیشروی سن، خطر ابتلا به عفونت لثه افزایش مییابد. افراد مسن تر معمولاً سیستم ایمنی ضعیفتری دارند و همچنین ممکن است به دلیل مشکلات دیگری مانند دیابت، بیماریهای قلبی و مزمن، مستعدتر به عفونت لثه باشند.
علائم عفونت لثه
عفونت لثه (پریودنتیت یا التهاب مزمن لثه) ممکن است در مراحل ابتدایی خود بدون علائم و درد ظاهر شود. اما با گذشت زمان و تشدید بیماری، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- خونریزی لثه: این یکی از علائم اصلی عفونت لثه است. لثههای آلوده و التهابی در زمان مسواک زدن، استفاده از نخ دندان یا حتی بدون انجام هر گونه فشاری میتوانند خونریزی کنند.
- تورم و قرمزی لثه: لثههای آلوده و التهابی ممکن است تورم کنند و رنگ قرمزی بیشتری به خود بگیرند. این تغییرات ظاهری نشان از وجود التهاب در لثه است.
- درد و حساسیت: عفونت لثه میتواند باعث درد و حساسیت لثه شود. لثه ممکن است در واکنش به لمس، فشار یا مسواک زدن درد کند.
- بوی نامطبوع دهان: عفونت لثه میتواند باعث تجمع باکتریها در مناطق آسیب دیده و تولید گازهای بوی بد شود. بنابراین، بوی نامطبوع دهان ممکن است یکی از علائم عفونت لثه باشد.
- ریزش دندان: در موارد شدید عفونت لثه، پایه سالم دندان ضعیف میشود و میتواند باعث ریزش و لرزش دندان شود.
- طولانی شدن فاصله بین دندانها: به دلیل تخریب بافت پایه لثه و استخوان، فاصله بین دندانها ممکن است طولانی شود و به شکل نامنظمی تغییر کند.
- تشدید خطر ابتلا به فرورفتگی لثه: در موارد شدید عفونت لثه، بافت پایه لثه و استخوان ممکن است تخریب شود و فرورفتگی لثه ایجاد شود. این ممکن است باعث نیاز به درمان جراحی و ترمیمی شود.
در صورت تجربه هر یک از علائم فوق، مهم است که به بهترین دندانپزشک در پاسداران مراجعه کنید. او میتواند علت عفونت لثه را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین کند. همچنین، درمان و مراقبت منظم از دهان و دندان میتواند به جلوگیری از تشدید عفونت لثه و حفظ سلامت لثه کمک کند.
عوارض عفونت لثه
عفونت لثه (پریودنتیت) در صورت عدم درمان و مدیریت مناسب میتواند به عوارض جدی منجر شود. برخی از عوارض عفونت لثه عبارتند از:
- فرورفتگی لثه: عفونت لثه میتواند منجر به تخریب بافت پایه لثه و استخوان زیرین آن شود. در نتیجه، لثه فرورفته و جدا شده و فضای بین دندان و لثه افزایش مییابد. این فرورفتگی لثه ممکن است باعث تضعیف نگهداری دندان و افزایش خطر ریزش دندان شود.
- آبسه لثه: عفونت لثه میتواند باعث تورم و آبسه لثه شود. این عارضه میتواند باعث ایجاد عدم راحتی و درد در منطقه لثه شود.
- تشدید عفونت: در صورت عدم درمان، عفونت لثه میتواند به صورت مزمن، تشدید شود. این ممکن است به تخریب بیشتر بافت لثه و استخوان منجر شود و به عوارض جدیتری نظیر ترمیم ناقص بافت، عفونت دندانی و فرورفتگی دندان منجر شود.
- عفونت دهانی: عفونت لثه میتواند به فرایندهای التهابی در دهان انجامیده و به عفونت دهانی منجر شود. این ممکن است باعث دهان خشک، ترشحات نامطبوع، بوی نامطبوع دهان و آسیب به بافتهای دهانی شود.
- مشکلات گوارشی: برخی مطالعات نشان دادهاند که عفونت لثه ممکن است با مشکلات گوارشی مانند زخم معده و بیماری التهابی رودهها (IBD) مرتبط باشد. این ارتباط ممکن است به دلیل اثرات التهابی عفونت لثه بر سیستم ایمنی و سیستم گوارشی باشد.
- افزایش خطر بیماریهای قلبی: برخی مطالعات نشان دادهاند که عفونت لثه میتواند باعث افزایش خطر بروز بیماریهای قلبی مانند بیماری عروق کرونری قلب و آترواسکلروزیس شود. این ارتباط ممکن است به دلیل انتشار باکتریها و ترشحات التهابی از طریق جریان خون به قلب و عروق باشد.
کلام آخر
اگر علائم عفونت لثه را تجربه میکنید، مهم است که به یک دندانپزشک مراجعه کنید. او میتواند شما را معاینه کرده و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند. همچنین، بهبود و حفظ بهداشت دهان و دندان منظم و مراقبت از لثه میتواند به جلوگیری از عوارض جدی عفونت لثه کمک کند.