انواع پروتزهای متحرک دندان

اگر یک یا چند دندان خود را از دست داده‌اید، ممکن است لبخند شما به دلایل متعددی آسیب ببیند. لبخند یکی از بارزترین ویژگی‌های فیزیکی شما است. با از دست دادن دندان، اعتماد به نفس شما کاهش می‌یابد و حتی در انجام دادن کارهای روزمره مانند غذاخوردن و صحبت کردن دچار مشکل می‌شوید. اما پروتزهای متحرک دندان می‌توانند راه‌حلی مقرون به صرفه برای بازیابی لبخند شما باشند. همچنین این پروتزها کانتور صورت شما را حفظ می‌کنند تا ساختار صورت و دهان شما طبیعی به نظر برسند.

پروتز دندان و انواع آن

پروتزها، دندان‌ها و لثه‌های مصنوعی هستند که برای جایگزینی دندان‌های طبیعی از دست رفته و جلوگیری از عواقب منفی از دست دادن دندان بکار می‌روند. صرف‌نظر از اینکه چه پروتزی نیاز داشته باشید، آنها بصورت سفارشی متناسب با دهان و دندان بیمار طراحی می‌شوند.  پروتز دندان به دو صورت ثابت و متحرک است. پروتز ثابت همان‌طور که از اسمش مشخص است، فرد نمی‌تواند آن را بیرون آورد. پروتز ثابت بر دو نوع پروتز متکی بر دندان و پروتز متکی بر ایمپلنت تقسیم می‌شود.

در این مقاله به توضیح پروتزهای متحرک دندان می‌پردازیم.

پروتز متحرک دندان چیست؟

پروتزهای متحرک دندان از رایج‌ترین روش‌هایی است که افراد برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته خود انتخاب می‌کنند. با وجود پیشرفت تکنولوژی دندانپزشکی، این پروتزها غیرتهاجمی هستند و نیازی به برش جراحی و دوره نقاهت دردناک و سخت ندارند. قیمت آنها هم مقرون به صرفه است. پروتز متحرک دندان توسط بافت‌های اطراف حفره دهان مورد حمایت و پشتیبانی قرار می‌گیرند و به راحتی توسط افراد در داخل دهان گذاشته و برداشته می‌شوند.

پروتزهای متحرک دندان توانایی جویدن را بهبود می‌بخشد، به حفظ تون ماهیچه‌ای (انقباض خفیف و پیوسته ماهیچه) که با از دست دادن دندان از بین می‌رود، کمک می‌کند، باعث به بهتر تلفظ کردن کلمات، بازیابی یا بهبود توانایی صحبت کردن می‌شود و از همه مهم‌تر اعتماد به نفس فرد را تقویت می‌کند.

انواع پروتزهای متحرک دندان

پروتزهای جزئی (Partial Dentures)

پروتزهای جزئی نوعی از پروتزهای متحرک دندانی هستند و برای افرادی که فقط بعضی از دندان‌های خود را از دست داده‌اند، استفاده می‌شود. در این نوع پروتز، دندان‌ها توسط پایه‌ای که شبیه لثه است، بهم متصل هستند. همچنین تمامی اجزا توسط اسکلت پایه‌های فلزی به یکدیگر متصل می‌شوند. پروتزهای جزئی متحرک نه تنها جای دندان‌های از دست رفته را پر می‌کند بلکه از خارج شدن دندان‌های طبیعی باقیمانده از موقعیت خود جلوگیری می‌کند.

پروتزهای جزئی خود به دو دسته تقسیم می‌شوند.

پروتزهای کامل (Complete Dentures)

از طرف دیگر پروتزهای کامل، برای جایگزینی تمام دندان‌های قوس فک بالای بیمار یا فک پایین استفاده می‌شود. به بیان دیگر، پروتز کامل نوع دیگری از پروتزهای متحرک دندان است که پس از بهبود کامل لثه بعد از کشیدن دندان، در دهان قرار می‌گیرد. از آنجا که بهبود لثه زمان‌بر است، بیمار باید مدتی را بدون دندان سپری کند. بعد از بهبود لثه و بافت‌ها، آنها جمع و تقریبا تغییر شکل می‌دهند. بنابراین اگر پروتز کامل بلافاصله بعد از کشیدن دندان داخل دهان قرار بگیرد، با بهبود لثه‌ها، لق می‌شود و نیاز به تنظیم مجدد دارد.

مزایای پروتزهای متحرک دندان

به خوبی می‌دانید که خدمات دندانپزشکی گران هستند بخصوص اگر دندان‌های خود را از دست داده باشید. خوشبختانه پروتزهای متحرک قیمت مقرون به صرفه‌ای دارند. پس از مدت خیلی کوتاهی دهان به پروتز عادت می‌کند و می‌توانید به سرعت غذا بخورید، بنوشید و صحبت کنید. پروتزهای متحرک را می‌توان بدون درد بیرون آورد و پس از تمیز کردن دوباره داخل دهان قرار داد. این پروتزها بادوام هستند.

بیشتر بخوانید: درمان فاصله بین دندان ها

دوره سازگاری با پروتزهای متحرک دندان

تا زمانی که بدن با حس پروتزهای متحرک دندان خود را وفق دهد، مدتی طول می‌کشد. فرد ترشح بیش از حد بزاق، مشکل در خوردن یا صحبت کردن را تجربه می‌کند. احساس ضخیم بودن پروتز دندان به حدی است که زبان فضای کافی برای حرکت در داخل دهان را ندارد. با این حال، هرچه زمان بگذرد بیمار بیشتر به پروتز عادت می‌کند و همه این موارد برطرف می‌شوند. در چند روز اول از رژیم غذایی نرم استفاده کنید و از خوردن غذاهای سفت که نیاز به جویدن زیاد دارد خودداری کنید. با انجام دادن یکسری از نکات، دوره سازگاری را کاهش دهید.

نگهداری از پروتزهای متحرک دندان

• بعد از غذاخوردن پروتز را در زیر آب گرفته و بشویید تا بقایای غذاهای باقیمانده از روی آن پاک شوند. از آنجا که پروتزهای متحرک قابل شکستن هستند، برای تمیز کردن زیر دست خود حوله نرم یا ظرف آب قرار دهید تا در صورت افتادن، آسیبی به آن وارد نشود.
• هنگام تمیز کردن به بخش پلاستیکی و گیره‌ها آسیبی وارد نکنید.
• بعد از برداشتن پروتز متحرک، دهان خود را تمیز کنید. یک مسواک نرم را روی دندان‌های طبیعی، زبان و سقف دهان بکشید. اگر از چسب پروتز استفاده می‌کنید چسب باقیمانده روی شیارها را از بین ببرید.
• پروتزها را روزانه تمیز کنید. برای تمیز کردن ابتدا آن را خیس کنید و با ماده پاک کننده مخصوص ضد سایشی سطح آن را به دقت مسواک بزنید تا ذرات اضافی غذا از بین شیارها پاک شود.
• پروتز متحرک دندان را در طول شب که از آن استفاده نمی‌کنید در آب یا محلول مخصوص پروتز خیس کنید. چون بیشتر پروتزها برای حفظ شکل و ظاهر خود باید مرطوب بمانند.
• معاینه مرتب پزشکی داشته باشید.
• اگر پروتز لق شده است حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. زیرا لق بودن پروتز عفونت و زخم را در پی دارد.
• به هیچ عنوان آب داغ یا آب جوش روی پروتز نریزید.
• از خمیر دندان و هر نوع محصول سفید کننده برای تمیز کردن پروتز متحرک دندان استفاده نکنید.
• از خوردن لقمه‌های بزرگ اجتناب کنید و هنگام گاز گرفتن لقمه از حرکات کششی استفاده نکنید.