آیا می دانستید که پوسیدگی دندان شایع ترین بیماری مزمن است که کودکان و بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد؟ پوسیدگی دندان اصطلاحی است که برای توصیف آسیب به مینای دندان یا سطح دندان استفاده می شود. زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های داخل دهان اسیدهایی تولید می‌کنند که به مینای دندان آسیب می‌رسانند (ماده سختی که تاج دندان را می‌پوشاند).
پوسیدگی دندان در صورت عدم درمان می تواند منجر به مشکلات جدی دندانی مانند بیماری لثه و عفونت شود. خوشبختانه، می توان اقدامات پیشگیرانه مختلفی را برای جلوگیری از پوسیدگی دندان انجام داد و گزینه های درمانی نیز در دسترس است.
پوسیدگی دندان چیست و چگونه ایجاد می شود؟
پوسیدگی دندان که به عنوان پوسیدگی یا حفره دندان نیز شناخته می شود، تخریب غیرقابل برگشت لایه بیرونی سخت دندان است که در اثر فعالیت باکتری ها ایجاد می شود. باکتری هایی که تا حد زیادی در پوسیدگی دندان نقش دارند، استرپتوکوک موتانس نامیده می شوند. این باکتری‌های خاص در پلاک دندان زندگی می‌کنند، یک لایه چسبنده که به مرور زمان روی دندان‌ها جمع می‌شود و از قندها و کربوهیدرات‌ها تغذیه می‌کند.
با گذشت زمان، باکتری ها اسیدهایی تولید می کنند که می توانند مینای دندان را تجزیه کنند. این منجر به ایجاد سوراخ ها یا شکاف های ریز می شود. در صورت عدم درمان، پوسیدگی دندان می تواند منجر به مشکلات جدی دندانی مانند بیماری لثه، عفونت و از دست دادن دندان شود.
علت پوسیدگی دندان چیست و چگونه می توان از آن پیشگیری کرد؟
وقتی صحبت از پوسیدگی دندان به میان می آید، پیشگیری همیشه بهترین روش است.
موارد زیر عوامل رایج پوسیدگی دندان و نکات پیشگیری مربوطه هستند:
علت: بهداشت نامناسب دهان و دندان علت شماره یک پوسیدگی دندان است زیرا باعث ایجاد پلاک می شود.
اقدامات پیشگیرانه از پوسیدگی دندان
می توانید با مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید، نخ دندان کشیدن روزانه و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات و مراقبت دندان از پوسیدگی آن جلوگیری کنید.
رژیم غذایی سرشار از مواد قندی، نشاسته ای و نوشیدنی های اسیدی می تواند به پوسیدگی دندان کمک کند. عادات غذایی سالم می تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند. یک رژیم غذایی متعادل همراه با میوه ها، سبزیجات و غلات کامل داشته باشید و از غذاهای شیرین و نشاسته ای خودداری کنید و همچنین آب فراوان بنوشید.
اگر دهان خشکی دارید، بیشتر در معرض خطر پوسیدگی دندان هستید. بزاق به شستشوی غذا و خنثی کردن اسیدهای تولید شده توسط باکتری های پلاک کمک می کند. نوشیدن آب زیاد در طول روز به هیدراته نگه داشتن دهان کمک می کند. جویدن آدامس بدون قند، مکیدن آب نبات بدون قند یا استفاده از دهانشویه مخصوص افزایش رطوبت در دهان نیز می تواند به تحریک جریان بزاق کمک کند.
سیگار همچنین خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد، زیرا تولید بزاق را کاهش می دهد و مبارزه با عفونت را برای دهان سخت تر می کند. ترک سیگار بهترین راه برای کاهش خطر پوسیدگی دندان و سایر مشکلات شدید دندانی است.
علائم پوسیدگی دندان چیست؟
علائم پوسیدگی دندان بسته به مرحله بیماری می تواند متفاوت باشد. آنها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- لثه های قرمز متورم
- لثه هایی که به راحتی خونریزی می کنند.
- دندان های حساس
- درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
- دندان درد
- طعم بد در دهان شما
- لایه سفید یا سیاه روی حفره دندان شما
- از دست دادن دندان
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، در اسرع وقت با دندانپزشک خود مشورت کنید. هنگامی که مشکل تشخیص داده شد، می توان درمان مناسب را انجام داد.
گزینه های درمانی برای پوسیدگی دندان چیست؟
در مراحل اولیه پوسیدگی دندان، دندانپزشک شما ممکن است فلوراید تراپی را توصیه کند. می تواند به ترمیم مینای دندان شما کمک کند و گاهی اوقات آسیب را معکوس کند.
هنگامی که پوسیدگی دندان ایجاد شده است، پر کردن دندان معمولاً گزینه درمانی اولیه است. در طول این درمان، دندانپزشک شما پوسیدگی را برمی دارد و حفره را با مواد پرکننده دندان مانند رزین کامپوزیت، چینی، فلز یا ترکیبی از مواد مختلف می‌بندد.
در صورت پوسیدگی وسیع دندان ممکن است تاج دندان لازم باشد. دندانپزشک شما پوسیدگی را برمی دارد و سپس روکش دندانی را روی دندان قرار می دهد. رزین کامپوزیت، پرسلن، سرامیک یا فلز مواد رایج برای روکش دندان هستند.
در صورت وجود عفونت در پالپ دندان، درمان ریشه دندان ممکن است ضروری باشد. درمان ریشه شامل برداشتن بافت عفونی، تمیز کردن داخل دندان و سپس آب بندی آن است.
در موارد شدیدتر که دندان کاملاً پوسیده شده است، کشیدن دندان ممکن است ضروری باشد. پس از آن، ممکن است ایمپلنت یا بریج دندان برای بازیابی دندان از دست رفته توصیه شود.
مهم نیست که در چه مرحله ای هستید، به محض مشاهده علائم پوسیدگی دندان باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دستورالعمل های دندانپزشک خود را دنبال کنید و برای اطمینان از عدم بازگشت پوسیدگی دندان، قرار ملاقات های بعدی را برنامه ریزی کنید. درمان زودهنگام می تواند از شدیدتر شدن مشکل جلوگیری کند.
برای کمک به جلوگیری از پوسیدگی دندان هر چند وقت یک بار باید برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کرد؟
هر شش ماه یک بار برای معاینه دندانپزشک خود برای از بین بردن پلاک یا جرم روی دندان های خود مراجعه کنید. این امکان تشخیص زودهنگام هرگونه مشکل بهداشت دهان و دندان را فراهم می کند. اگر سابقه پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا سایر مشکلات دندانی دارید، ممکن است نیاز به مراجعه بیشتر به دندانپزشک داشته باشید. دندانپزشک شما می تواند یک برنامه درمانی مناسب برای شما توصیه کند.
