التهاب مزمن لثه (بیماری پریودنتیت) چیست؟

پریودنتیت بیماری است که موجب تخریب برگشت ناپذیر دندان های نگه دارنده استخوان و لثه می شود. در صورت عدم درمان، منجر به افتادن دندان ها می شود. بیماری لثه مزمن به طور متوسط ​​10 تا 15٪ از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می دهد.

شیوع بیماری پریودنتیت یا التهاب مزمن لثه با افزایش سن نیز افزایش می یابد. برای بیشتر افراد، این بیماری پیش از شروع از دست دادن دندان به آرامی طی یک دوره 20 تا 30 ساله پیش می رود. بیماری التهاب مزمن لثه در این دوره 20 تا 30 ساله کاملا بدون درد است و بسیاری از افراد در این مدت نمی دانند که به این بیماری مبتلا هستند. در آغاز و در طی مراحل بیماری، معمولاً خونریزی از لثه هنگام زدن مسواک زدن و کشیدن نخ دندان وجود دارد. برخی از بیماران ممکن است حین غذا خوردن نیز دچار خونریزی شوند.

بنابراین جهت تشخیص و شروع هر چه زودتر بیماری، مراجعه به دندانپزشک امری ضروری و لازم است.

علائم بیماری التهاب لثه

علائم بیماری لثه عبارتند از:

• بوی بد دهان
• لثه های قرمز یا متورم
• خونریزی لثه
• درد در لثه هنگام جویدن
• دندان های با فاصله
• دندان های حساس

انواع بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال خود را به طرق مختلف نشان می دهد که همه آنها نیاز به مداخله زودهنگام توسط پریودنتیست و سایر متخصصان بهداشت دهان و دندان دارند. درمان زود هنگام منجر به پیش آگهی و نتایج درمانی بسیار بهتری خواهد شد.

ژنژیویت

ژنژیویت خفیف ترین و شایع ترین شکل بیماری پریودنتال است. مشخصه آن التهاب لثه بدون درگیری ساختارهای استخوانی نگهدارنده دندان است. اگر در مراحل اولیه درمان شود، ژنژیویت کاملا قابل برگشت است. ژنژیویت با ترکیبی از مراقبت های خانگی دقیق و تمیز کردن حرفه ای درمان می شود. دندانپزشک ممکن است برای برداشتن پلاک و جرم که عوامل ایجاد کننده التهاب هستند، روت پلنینگ و جرم گیری عمیق را انجام دهد.

بیماری مزمن پریودنتال

بیماری مزمن پریودنتال، در حالی که ممکن است افراد جوانتر را تحت تاثیر قرار دهد، در افراد بالای 40 سال بسیار بیشتر رخ می دهد. بیماری مزمن پریودنتال با التهاب لثه و تحلیل استخوان مشخص می شود. زمانی که استخوان از بین رفت، دیگر قابل ترمیم نیست. پریودنتیت مزمن قابل برگشت نیست. هدف در درمان پریودنتیت مزمن جلوگیری از پیشرفت بیماری است. این با استفاده از چندین رژیم مختلف انجام می شود. اولین مورد، تقویت بهداشت دهان و دندان بیمار و مراقبت در منزل است. سپس پریودنتیست پلاک و جرمی را که باعث پیشرفت روند بیماری می‌شوند، با استفاده از روش‌های جرم‌گیری و پلانینگ ریشه در ترکیب با پاک‌سازی مواد عفونی که پاکت بین دندان‌ها و لثه‌ها را می‌پوشاند، از بین می‌برد. پریودنتیست همچنین ممکن است پاکت ها را با عوامل ضد میکروبی درمان کند. پریودنتیست همچنین ممکن است درمان های جراحی مانند جراحی کاهش پاکت و پیوند بافت را برای تقویت استخوان و بهبود ظاهر زیبایی حفره دهان انجام دهد. در برخی موارد، لیزرهای دندانی ممکن است برای درمان پاکت ها و توقف پیشرفت بیماری استفاده شود.

بیماری پریودنتال مربوط به شرایط سیستمیک

بسیاری از بیماری های سیستمیک ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن اثرات بیماری پریودنتال شوند. از جمله شایع ترین آنها بیماری قلبی، دیابت و بیماری های تنفسی است. در این موارد، بیمار ممکن است به بیماری پریودنتال تهاجمی مبتلا شود، حتی اگر بهداشت دهان و دندان را عالی رعایت کند و پلاک و جرم کمی مشهود باشد. در ابتدا، شرایط پزشکی که باعث شروع بیماری پریودنتال شده است باید کنترل شود. سپس پریودنتیست می تواند بیماری را با استفاده از تمام امکانات درمانی ذکر شده در بالا درمان کند.

بیماری پریودنتال نکروز کننده

در حالی که نادر است، این شکل از بیماری پریودنتال بسیار تهاجمی است. به طور کلی بر افرادی که از HIV، سرکوب سیستم ایمنی رنج می برند، تأثیر می گذارد.

سوء تغذیه، استرس مزمن یا افراد سیگاری. این شکل تهاجمی بیماری باعث از بین رفتن سریع استخوان و نکروز (تخریب) بافت می شود. از آنجایی که ممکن است با HIV یا یک بیماری جدی دیگر مرتبط باشد، پریودنتیست دست در دست پزشک معالج برای ایجاد یک برنامه درمانی کار می کند. جرم گیری، ریشه زنی، آنتی بیوتیک ها، دهان شویه های دارویی و داروهای قارچ کش همگی برای درمان این نوع بیماری استفاده می شوند.

چه عواملی باعث ایجاد التهاب مزمن لثه می شود؟

دهان ما پر از باکتری است. این باکتری ها به همراه مخاط و سایر ذرات، یک پلاک چسبناک و بی رنگ روی دندان ها تشکیل می دهند. مسواک زدن و نخ دندان کمک می کند تا از شر این پلاک ها خلاصی پیدا کرد. پلاک های جدا نشده می تواند سخت شود و که با مسواک زدن تمیز نمی شود.

تصور می شود که پاسخ ایمنی فرد به باکتری ها منجر به التهاب لثه ها می شود که باعث خونریزی و جدا شدن دندان ها از لثه می شود. پلاک ها زیر سطح لثه رشد می کنند.

چندین عامل خطر برای بروز بیماری لثه وجود دارد، اما سیگار کشیدن مهمترین علت بیماری التهاب مزمن لثه است. کشیدن سیگار همچنین باعث می شود شانس درمان بیماری لثه کمتر شود.

از عوامل خطر ابتلا به بیماری لثه می توان به بهداشت دهان و دندان ضعیف، سیگار کشیدن، دیابت و عدم مراجعه به دندانپزشک اشاره کرد. به نظر می رسد پاسخ التهابی که توسط باکتری ها ایجاد می شود بیش تر لثه ها را تحت تأثیر قرار می دهد.

بیماری التهاب لثه چگونه درمان می شود؟

درمان بیماری پریودنتال پیشرفته یک فرآیند چند مرحله است. گاهی اوقات پریودنتیست بسته به شدت بیماری لثه  داروها را به عنوان اولین روش جهت بیماری پریودنتال پیشرفته توصیه می شود. هنگامی که عفونت در زیر لثه قرار بگیرد، پریودنتیت می تواند بافت ها و استخوان های لثه را از بین ببرد که در نهایت می تواند منجر به افتادن دندان شود. اگر بیماری التهاب لثه شدید باشد، معمولاً بیماران به دنداپزشک و یا متخصص لثه یا پریودنتیست مراجعه می کنند. درمان بیماری لثه به طور کلی شامل بهبود بهداشت دهان و دندان، از بین بردن پلاک و جرم های تشکیل شده از روی دندان ها است.

پیگیری منظم سه، چهار یا شش ماهه برای حفظ دندان و پیشگیری از ابتلا به بیماری التهاب لثه لازم است. قطع مصرف سیگار نتایج درمانی را بهبود می بخشد، همانطور که کنترل قند خوب در بیماران دیابتی نیز انجام می شود. در موارد شدید که به درمان های معمولی پاسخ نمی دهند، اغلب مصرف آنتی بیوتیک ها یا جراحی لثه جهت درمان بیماری تجویز می شود. باید توجه داشت که بدون پیگیری دوره ای و منظم، فرد مبتلا له بیماری التهاب مزمن لثه با از دست دادن دندان مواجه خواهد شد.

چگونه می توان از بروز التهاب مزمن لثه جلوگیری کرد؟

 بهداشت دهان و دندان مهم یکی از نکات بسیار مناسب و موثر به منظور جلوگیری از بروز بیماری لثه است. بیشتر افراد دندان های خود را با مسواک تمیز می کنند، اما باید توجه داشت که تمیز کردن بین دندان ها برای جلوگیری از مشکلات لثه مهم تر است. این کار را می توان با نخ دندان و یا برس بین دندان انجام داد. همچنین ویزیت منظم برای ارزیابی سلامت لثه با مراجعه به دندانپزشک بسیار ضروری است. زیرا روند درمان در مراحل اولیه بیماری لثه بسیار ساده تر است.

کلام آخر

هدف اصلی از درمان بیماری التهاب لثه، کنترل عفونت است. همزمان با انتخاب هر نوع روش درمان بیمار باید مراقبت های لازم را به کار گیرد. همچنین ممکن است دندانپزشک تغییر رفتارهای خاص مانند ترک سیگار را به عنوان روشی برای بهبود نتایج درمانی فرد پیشنهاد دهد.

منبع:

https://www.adamlbeardds.com/types-of-periodontal-disease.html